Tiền là quyền; do đó nó có thể được dùng theo nhiều cách. Có thể mua được dục, và trong nhiều thời đại điều đó đã là hoàn cảnh. Vua đã giữ hàng nghìn vợ. Mọi vua trên thế giới đều làm điều đó. Đàn bà được dùng như trâu bò vậy. Trong cung điện của các vua lớn đàn bà được đánh số. Khó mà nhớ được tên của họ, cho nên vua có thể nói với người hầu, “đưa số bốn trăm linh một lên đây” – bởi vì làm sao nhớ được hàng trăm cái tên? Con số… cũng như lính được đánh số vậy; họ không có tên mà chỉ là con số.
Khi người lính chết trong chiến tranh, trên bảng thông báo bạn đơn giản đọc thấy, “Số15 đã chết.” Bây giờ, “Số 15 đã chết” là một điều; nếu bạn nói đích xác tên của người này, điều đó hoàn toàn khác. Thế thì người đó là người chồng và vợ người đó bây giờ sẽ là goá phụ; người đó là người bố và đứa con bây giờ sẽ là kẻ mồ côi; người đó là chỗ dựa duy nhất của bố mẹ già của mình, bây giờ sẽ không còn chỗ dựa nữa. Gia đình bị bỏ lại, ánh sáng của gia đình đã biến mất. Nhưng khi số mười lăm chết, số mười lăm không có vợ, nhớ lấy; số mười lăm không có con, số mười lăm không có bố mẹ già. Số mười lăm chỉ là số mười lăm! Và số mười lăm là thay thế được – người khác sẽ tới và sẽ trở thành số mười lăm. Nhưng không cá nhân con người nào là thay thế được. Đó là một thủ đoạn, một thủ đoạn tâm lí, đem con số gán cho người lính. Nó có ích… chẳng ai chú ý tới con số biến mất; con số mới cứ tới tiếp và thay thế cho con số cũ.
Vợ được đánh số, và điều đó tuỳ thuộc vào bạn có bao nhiêu tiền. Thực ra, vào những ngày xưa ấy, đó là cách duy nhất để biết một người giàu thế nào; đó là một loại cách đo. Người đó có bao nhiêu vợ?
Qua nhiều thời đại, đàn bà đã bị khai thác – và cách khai thác là tiền! Toàn bộ thế giới đều phải chịu đựng mãi dâm, điều đó làm mất danh giá con người. Và mãi dâm là gì? Cô ấy đã bị thu thành cái máy, và bạn có thể mua cô ấy bằng tiền.
Nhưng nhớ cho rõ rằng vợ bạn không khác nhiều lắm đâu. Gái mãi dâm cũng giống như xe taxi, còn vợ bạn giống như xe riêng của bạn vậy thôi, đó là sự dàn xếp lâu dài. Người nghèo không thể có được sự dàn xếp lâu dài, họ phải dùng taxi. Người giàu có thể dàn xếp lâu dài – họ có thể có xe riêng của mình. Và họ càng giàu, họ càng có thể có nhiều xe!
Mọi người theo đuổi tiền với hi vọng rằng khi họ có nhiều tiền, họ có thể có nhiều dục hơn. Họ có thể có nhiều đàn bà hay đàn ông đẹp, họ có thể có nhiều thứ hơn. Tiền cho họ tự do chọn lựa.
Mọi người có thể bị ám ảnh với tiền, cũng nhiều như họ bị ám ảnh với dục. Ám ảnh có thể được dịch chuyển tới tiền. Nhưng tiền cho bạn quyền mua và bạn có thể mua bất kì cái gì. Bạn không thể mua được tình yêu, tất nhiên, nhưng bạn có thể mua được dục. Dục là hàng hoá, tình yêu thì không.
Bạn không thể mua được lời cầu nguyện, nhưng bạn có thể mua được tu sĩ. Tu sĩ là hàng hoá – lời cầu nguyện không phải là hàng hoá. Và cái có thể được mua là bình thường, trần tục. Cái không thể được mua là thiêng liêng. Nhớ điều đó: cái thiêng liêng ở bên ngoài tiền, cái trần tục bao giờ cũng bên trong quyền lực của tiền.
Tiền chắc chắn được liên kết với dục, bởi vì dục có thể được mua. Và bất kì cái gì có thể được mua đều là một phần của thế giới tiền.
Cuộc sống của bạn sẽ vẫn còn trống rỗng nếu bạn chỉ biết những điều có thể được mua, nếu bạn chỉ biết những điều có thể được bán. Cuộc sống của bạn sẽ vẫn còn hoàn toàn vô tích sự nếu quen thuộc của bạn chỉ là với hàng hoá.
Trở nên quen thuộc với những điều không thể mua được và không thể bán được đi – thế thì lần đầu tiên bạn sẽ bắt đầu giang rộng đôi cánh, lần đầu tiên bạn bắt đầu soải cánh bay cao.
Đừng phủ nhận điều gì. Dùng dục, dùng tiền, dùng thân thể, dùng thế giới. Dùng mọi thứ như lối chuyển, như bước đi.
